ĐỪNG NÂNG MÌNH LÊN Lm, Gioan M. Nguyễn Thiên Khải, CMC

Đức khiêm nhường là nền tảng của mọi nhân đức. Người có đức khiêm nhường chính là người nhận biết sự hư vô của mình và đồng thời cảm nhận được tất cả mọi ơn lành đều đến từ Thiên Chúa. Thật vậy, Thiên Chúa chỉ lắng nghe và nhận lời những lời cầu nguyện của những người khiêm tốn trước mặt Chúa. Ý tưởng này tác giả sách huấn ca khẳng định trong bài đọc I:"lời cầu nguyện của kẻ khiêm nhường vọng lên tới các tầng mây".

Thiên Chúa nâng cao kẻ khiêm nhường và hạ những kẻ kiêu căng xuống" Đó chính là giáo huấn trong dụ ngôn mà Đức Giêsu dạy về hai người lên đền thờ cầu nguyện.

Người biệt phái đi vào đền thờ với vẽ trang trọng nhưng đầy kiêu hãnh, tự đắc cho mình là người công chính mà khinh chê kẻ khác. Ông đứng cầu kinh trước bàn thờ với một thái độ kiêu ngạo. Ông cám ơn Chúa vì ông không giống như những người khác, là những hạng trộm cướp, bất công, ngoại tình, tham nhũng hoặc như tên thu thuế kia.

Đoạn ông kể cho Chúa nghe tất cả những việc ông đã làm. Ông ăn chay mỗi tuần hai lần, ông dâng 1/10 lợi tức của ông. Nói tóm lại, ông tự xây dựng hình ảnh người công chính cho mình, quên mất điều quan trọng nhất đó là luật yêu thương tha nhân. Trong nội dung cầu nguyện, ông chỉ kể lể công trạng của mình mà không hề cầu xin Chúa điều gì.

Trong khi đó, người thu thuế chỉ đứng xa xa ở ngoài sân đền thờ, nơi dành cho dân chúng. Ông không dám ngước mắt lên trời, ông ý thức sâu xa thân phận tội lỗi của mình. Chỉ biết cúi đầu và đấm ngực để biểu lộ lòng thống hối trước mặt Chúa. Ông không dám kể cho Chúa nghe bất cứ một thành quả nào như người biệt phái đã làm, mà chỉ kêu xin lòng thương xót của Thiên Chúa: " Lạy Chúa, xin thương xót con là kẻ có tội". Ông không dám xét xử lên án ai, nhưng tự xét xử chính mình, tự nhận mình là kẻ có tội.

Với hai hình ảnh trái ngược nhau cuối cùng Đức Giêsu đã tuyên bố: Người thu thuế ra về được khỏi tội, còn người biệt phái thì không. Tại sao vậy? Lý do thật đơn giản: sự kiêu căng không có chỗ đứng trước mặt Chúa vì Chúa đến cứu độ kẻ có tội chứ không phải người công chính.

Hình ảnh của hai nhân vật trong dụ ngôn giúp chúng ta khám phá sự thật căn bản: sự thật về Thiên Chúa tình thương và sự thật về thân phận con người tội lỗi. Vì không hiểu được Thiên Chúa tình thương và lại tưởng mình có thể làm được mọi sự không cần Thiên Chúa, nên sinh ra tự mãn về những công đức của mình và khinh chê người khác là tội lỗi.

Bởi lẽ, không ai là công chính trước mặt Thiên Chúa cả, thân phận chúng ta chỉ là những tội nhân nghèo hèn bất lực, đầy bất toàn, giới hạn và yếu đuối. Nếu có làm được gì cũng là nhờ ân sủng và sức mạnh từ Chúa, như lời thánh Phaolô khẳng định: “Bạn có gì mà bạn đã không nhận lãnh? Nếu đã nhận lãnh, tại sao lại vênh vang như thể đã không nhận lãnh?“(1Cr 4,7).

Qua dụ ngôn này, Chúa muốn dạy chúng ta một chân lý: Chỉ có Chúa là Đấng Thánh, đến với Chúa, chúng ta phải có lòng khiêm nhường và đấm ngực nhìn biết mình có tội.

Người đạo đức thật thì chẳng bao giờ khoe khoang, nâng mình lên và chê bai người khác. Người thánh thiện thật thì mọi cử chỉ, lời nói, hành động đều mang đậm nét khiêm tốn, tôn trọng và nâng người khác lên. Ngày nay, cũng không thiếu những Pharisiêu, khi mà phô trương công đức như: dâng lễ, cầu nguyện, ăn chay, bố thí… trước mặt thiên hạ.

Ước mong sao Lời Chúa hôm nay luôn hướng dẫn đời sống đức tin chúng ta. Người thu thuế nêu gương cho chúng ta khi cầu nguyện. Cầu nguyện không phải là đi khoe khoang, nhưng cầu nguyện với tâm tình khiêm tốn kêu cầu lên Chúa. Kết quả là người khiêm tốn được Chúa nhận lời, người kêu ngạo lại về không. “Vì phàm ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được Chúa nâng lên”.

Xin phúc lành của Chúa giúp chúng ta sống khiêm nhường, thật lòng thống hối về tất cả những lỗi phạm, nhất là tính kiêu căng tự hào về khả năng của mình.

Xin mượn lời cầu nguyện của thánh Augustinô để thân thưa với Chúa "Lạy Chúa, xin cho con biết Chúa và biết con". Biết Chúa để yêu mến Chúa, biết con để sống đúng với thân phận của con. Biết con tội lỗi và yếu đuối, con mới nhận được tình thương và ơn cứu độ của Thiên Chúa. Biết con hay vấp ngã và giới hạn, con mới dễ cảm thông tha thứ và yêu thương anh chị em hơn. Amen